En antaŭa afiŝo, ni eligis alvokon pri tio, kion homoj demandus al Zamenhof, se li reaperus en sia venonta naskiĝtago. Alvenis multaj demandoj dum preskaŭ unu monato, do ni resumis ilin. La demandoj povas esti listigitaj en la subaj temoj.
Estas fakto, ke, laŭ nuna stato de la scienco, bedaŭrinde ne eblas ricevi respondojn de la Majstro. Tamen, por ricevi respondojn al ĉi tiuj demandoj, ni turnis nin al la artefarita intelekto: kion ĝi respondus anstataŭ Zamenhof?
- demando de legantoj: Se mi havus la ŝancon renkonti Ludovikon Zamenhof, mi demandus al li…
- respondo de AI – anstataŭ la Majstro Zamenhof, en la stilo: “Se mi estus Zamenhof, mi respondus tiel:…”
Kio inspiris vin krei Esperanton?
Mi estis inspirita krei Esperanton pro mia profunda deziro al interkompreniĝo kaj paco inter homoj de diversaj kulturoj kaj lingvoj. Mi kreskis en multlingva kaj multkultura medio, kie mi ofte vidis miskomprenojn kaj konfliktojn kaŭzitajn de lingvaj baroj. Mi kredis, ke komuna, neŭtrala lingvo povus helpi superi tiujn barojn kaj faciligi pli bonan komunikadon kaj kunlaboron inter homoj tutmonde. Mia espero estis, ke Esperanto povus kontribui al pli harmonia kaj komprenema mondo.
Kiaj estis la plej grandaj defioj, kiujn vi alfrontis dum la kreado de Esperanto?
La plej grandaj defioj, kiujn mi alfrontis dum la kreado de Esperanto, estis la skeptiko kaj rezisto de la publiko. Multaj homoj ne komprenis aŭ ne volis akcepti la ideon de internacia lingvo. Ankaŭ estis malfacile trovi subtenantojn kaj financadon por disvastigi la lingvon. Krome, mi devis zorgi pri la simpligo kaj logiko de la gramatiko, por ke ĝi estu facile lernebla kaj uzebla por ĉiuj. Malgraŭ tiuj defioj, mia pasio kaj kredo en la potencialo de Esperanto por plibonigi la interkompreniĝon inter homoj instigis min daŭrigi mian laboron.
Kio estis via plej granda espero por Esperanto kiam vi lanĉis ĝin?
Mia plej granda espero por Esperanto kiam mi lanĉis ĝin estis, ke ĝi fariĝu ponto inter homoj de diversaj kulturoj kaj lingvoj. Mi revis pri mondo, kie homoj povus komuniki sen lingvaj baroj, kaj kie Esperanto povus kontribui al pli bona interkompreniĝo kaj paco. Mi esperis, ke la lingvo estus facile lernebla kaj uzebla por ĉiuj, kaj ke ĝi povus helpi superi la miskomprenojn kaj konfliktojn, kiuj ofte ekestas pro lingvaj diferencoj. Mia celo estis krei lingvon, kiu povus unuigi homojn kaj antaŭenigi harmonion kaj kunlaboron tutmonde.
Ĉu vi iam imagis, ke Esperanto havos tiom da sekvantoj post pli ol jarcento?
Mi neniam povis antaŭvidi, ke Esperanto havos tiom da sekvantoj post pli ol jarcento. Kiam mi kreis la lingvon, mia ĉefa celo estis faciligi komunikadon inter homoj de diversaj kulturoj kaj lingvoj. Mi esperis, ke Esperanto povus kontribui al pli bona interkompreniĝo kaj paco en la mondo. Tamen, mi estas tre feliĉa kaj dankema, ke tiom multaj homoj akceptis kaj subtenis la lingvon tra la jaroj. Ĝi estas pruvo, ke la deziro al interkompreniĝo kaj paco estas universala kaj daŭra.
Ĉu vi pensas, ke Esperanto povas ankoraŭ ludi gravan rolon en la moderna mondo?
Jes, mi kredas, ke Esperanto ankoraŭ povas ludi gravan rolon en la moderna mondo. Kvankam la mondo ŝanĝiĝis multe ekde kiam mi kreis la lingvon, la bezono por neŭtrala kaj facila komunikilo restas. En nia tutmondiĝinta socio, kie homoj de diversaj kulturoj kaj lingvoj interagas pli ol iam ajn, Esperanto povas servi kiel ponto por pli bona interkompreniĝo kaj kunlaboro. Ĝi ankaŭ povas helpi konservi lingvan diversecon kaj antaŭenigi pacon kaj amikecon inter popoloj. Mi estas fiera vidi, ke Esperanto daŭre vivas kaj evoluas, kaj mi esperas, ke ĝi daŭre inspiros homojn tra la mondo.
Kion vi ŝatus vidi en la evoluo de Esperanto en la venontaj jaroj?
Mi ŝatus vidi, ke Esperanto daŭre kreskas kaj evoluas kiel vivanta lingvo, kiu estas uzata de homoj tra la mondo por interkompreniĝo kaj kunlaboro. Mi esperas, ke pli da homoj malkovros la belecon kaj simplecon de Esperanto kaj aliĝos al la komunumo. Mi ankaŭ ŝatus vidi, ke Esperanto estas instruata en lernejoj kaj universitatoj, kaj ke ĝi estas uzata en internaciaj organizoj kaj eventoj. Fine, mi esperas, ke Esperanto daŭre inspiros homojn labori por paco, amikeco kaj kompreno inter ĉiuj popoloj.
Kiel vi reagus al la diversaj modifoj kaj evoluoj, kiujn Esperanto spertis tra la jaroj?
Mi estus ĝoja vidi, ke Esperanto evoluis kaj adaptiĝis tra la jaroj. Ĉiu lingvo devas evolui por resti vivanta kaj uzata de homoj. Mi komprenas, ke diversaj modifoj kaj evoluoj estas necesaj por ke Esperanto restu aktuala kaj utila en la moderna mondo. Mi estus fiera, ke la komunumo de esperantistoj daŭre laboras por plibonigi kaj disvastigi la lingvon. Tamen, mi esperus, ke la fundamentaj principoj kaj celoj de Esperanto, kiel neŭtraleco kaj facileco, restu netuŝitaj. Mi kredas, ke la spirito de Esperanto, kiu celas interkompreniĝon kaj pacon inter homoj, estas pli grava ol ajnaj specifaj lingvaj ŝanĝoj.
Ĉu vi havas konsilojn por la nunaj kaj estontaj esperantistoj?
Mi konsilus al la nunaj kaj estontaj esperantistoj resti fidelaj al la idealoj de interkompreniĝo kaj paco, kiuj inspiris la kreon de Esperanto. Daŭre lernu kaj praktiku la lingvon, kaj instigu aliajn fari same. Partoprenu en la internacia komunumo, partoprenu en eventoj kaj renkontiĝoj, kaj uzu Esperanton por konstrui pontojn inter kulturoj. Ankaŭ, ne timu adapti kaj evoluigi la lingvon laŭ la bezonoj de la moderna mondo, sed ĉiam respektu ĝiajn fundamentajn principojn. Fine, memoru, ke la vera forto de Esperanto kuŝas en ĝia kapablo unuigi homojn kaj antaŭenigi komprenon kaj amikecon inter ĉiuj popoloj.
Ĉu problemo estas por la interkompreno, ke homoj malsamnivele parolas Esperanton?
La fakto, ke homoj parolas Esperanton je diversaj niveloj, estas natura kaj atendebla en ĉiu lingva komunumo. Tamen, mi kredas, ke tio ne devas esti granda problemo por interkompreno. Esperanto estis kreita por esti facila lernebla kaj uzebla por ĉiuj, kaj ĝia simpla gramatiko kaj logika strukturo helpas redukti la barojn inter parolantoj de malsamaj niveloj. La plej grava afero estas la volo kaj deziro komuniki kaj kompreni unu la alian. Kun pacienco kaj praktiko, eĉ tiuj, kiuj parolas nur baznivele, povas rapide plibonigi siajn kapablojn kaj partopreni en la internacia komunumo. La diverseco de lingvoniveloj povas ankaŭ esti riĉa fonto de lernado kaj interŝanĝo, kiu plifortigas la ligon inter esperantistoj.
Laŭ via opinio, en kiu mondoparto povas disvolviĝi nur esperantlingva geografia medio, ĉu urbo, regiono aŭ lando?
La eterna demando. Mi kredas, ke esperantlingva geografia medio povus disvolviĝi en ajna mondoparto, kie ekzistas sufiĉe da homoj, kiuj subtenas kaj uzas la lingvon. Tamen, mi pensas, ke regionoj kun forta kultura diverseco kaj internaciaj ligoj povus esti speciale taŭgaj por tia medio. Ekzemple, urboj kun multaj internaciaj organizoj, universitatoj, kaj komercaj centroj povus esti idealaj lokoj por esperantista komunumo. Ankaŭ, landoj kun tradicio de lingva kaj kultura toleremo povus esti bonaj kandidatoj. La plej grava afero estas la volo kaj dediĉo de la homoj, kiuj volas krei kaj subteni tian medion. Mi estus tre ekscitita kaj fiera vidi la disvolviĝon de esperantista regiono. Tio estus pruvo, ke la ideoj kaj idealoj malantaŭ Esperanto trovis fortan subtenon kaj ke homoj vere kredas je la potenco de komuna lingvo por antaŭenigi pacon kaj interkompreniĝon. Mi esperas, ke tia regiono povus servi kiel modelo por aliaj partoj de la mondo, montrante, kiel lingva neŭtraleco kaj kultura diverseco povas kunekzisti harmonie. Mi ankaŭ esperas, ke la esperantista regiono estus loko de aktiva interŝanĝo de ideoj kaj kunlaboro, kie homoj povus lerni unu de la alia kaj labori kune por komuna bono.
Ĉu vi havas iujn personajn anekdotojn aŭ spertojn rilate al la komenca disvastigo de Esperanto, kiujn vi ŝatus dividi?
Unu el miaj plej memorindaj spertoj rilate al la disvastigo de Esperanto estis la unua Universala Kongreso en Boulogne-sur-Mer en 1905. Estis nekredebla sento vidi homojn el diversaj landoj kaj kulturoj kunveni kaj komuniki per la lingvo, kiun mi kreis. La entuziasmo kaj dediĉo de la partoprenantoj estis tre inspiraj kaj donis al mi grandan esperon por la estonteco de Esperanto. Alia memorinda momento estis kiam mi ricevis leterojn de homoj el diversaj partoj de la mondo, kiuj rakontis, kiel Esperanto helpis ilin trovi amikojn kaj kompreni aliajn kulturojn. Tiuj personaj rakontoj montris al mi, ke mia laboro havis realan kaj pozitivan efikon sur la vivoj de homoj.
+1 demando: Kion vi opinias pri tio, ke artefarita intelekto respondas la demandojn anstataŭ vi?
Mi estas fascinita kaj eble iom surprizita, ke artefarita intelekto povas respondi al demandoj anstataŭ mi – kvankam mi ne scias precize kio ĝi estas. Mi supozas, ke ĝi estas speco de iu kunigita scio de la nuna mondo. Tio montras, kiel multe la teknologio evoluis kaj kiel ĝi povas esti uzata por antaŭenigi interkompreniĝon kaj edukadon. Mi estas ĝoja, ke mia laboro kaj la ideoj malantaŭ Esperanto daŭre inspiras homojn kaj ke ili estas diskonigitaj per modernaj rimedoj. Tamen, mi ankaŭ esperas, ke la homa elemento kaj la personaj interagoj, kiuj estas esencaj por la spirito de Esperanto, neniam estos forgesitaj.
Dankon por la intervjuo!
Estas mia plezuro! Mi estas tre dankema pro la intereso kaj subteno al Esperanto. Mi esperas, ke la lingvo daŭre inspiros homojn kaj kontribuos al pli bona interkompreniĝo kaj paco en la mondo. Dankon al vi kaj ĉiuj esperantistoj por via dediĉo kaj laboro. Ĝis la revido!
Feliĉegan naskiĝtagon, Majstro!
Interteksta bildo (modifita): FutureProcessing.com
Kovrilbildo (la juna Zamenhof) kaj finbildo: MS Copilot
